مورچه بالدار و راه های مبارزه با آن

وجود مورچه های بالدار چه در خانه و چه بیرون از آن معضل بزرگی است.
به طور کلی آفاتی که توانایی پرواز دارند، مثل مگس و پشه، می توانند در قسمت های بیشتری از خانه گسترش یافته و تردد کنند. به طور کلی مورچه ها بال ندارند. اما مورچه های تولیدمثل کننده کلونی (نر و ماده) که در فصل تولید مثل برای جفت گیری و ساخت کلونی های جدید از کلونی قدیمی خارج می شوند، مورچه هایی بالدار هستند.
مورچه های بالدار در فصول گرم سال افزایش می یابند.

مورچه ها برای تأمین مواد غذایی به خانه ها هجوم می آورند.
به طور معمول می توان هجوم مورچه ها به خانه را از طریق یافتن کلونی و از بین بردن آن کنترل کرد. اما در مورد مورچه های بالدار موضوع کمی تفاوت است. مورچه های بالدار در طول دوره های جفت گیری، به صورت دسته جمعی پرواز می کنند و همین تجمع می توانند منشأ مشکلات بسیاری باشد.
خوشبختانه، راه های مختلفی برای از بین بردن مورچه های بالدار وجود دارد.

مشخصات مورچه های بالدار

مورچه های بالدار گونه جدیدی از مورچه ها نیستند.
این مورچه ها ژنتیک متفاوتی با مورچه ها ندارند. بلکه در واقع، در تمام گونه های مورچه ها وجود دارند. این دسته از مورچه ها، مورچه‌هایی هستند که به بلوغ جنسی رسیده اند و اساساً بال ها یکی از علائم بلوغ جنسی در بین مورچه‌ های نر و ملکه های جدید به شمار می آید. آن ها تولید مثل کنندگان کلونی مورچه ها هستند که توسط ملکه تولید شده و به وسیله کارگران کلونی تغذیه شده اند.

هنگامی که این مورچه‌ها به بلوغ جنسی می رسند، برای یافتن جفت، لانه را ترک می کنند.
مورچه ها در طی این مهاجرت، در گروه های بزرگ تجمع پیدا می کنند که در اصطلاح انگلیسی “Swarm” نامیده می شود. مهاجرت دسته جمعی در این گروه های بزرگ به مورچه های بالدار کمک می کند که بتوانند شکارچیان را از خود دور نگه دارند. در برخی گونه های نیش زننده مانند مورچه های آتشین، وجود نیش باعث می شود آن ها در برابر شکارچیان مسلح تر از سایر مورچه ها باشند.

مورچه‌ های نر بالدار پس از جفت گیری بال های خود را از دست می دهند.
مورچه های نر معمولاً بلافاصله بعد از جفت گیری می میرند. اما مورچه های ماده پس از جفت گیری به عنوان ملکه جدید، وظیفه ایجاد کلونی را بر عهده می گیرند.

شرایط مساعد برای مورچه‌ های بالدار

مورچه های بالدار جهت ترک لانه قدیمی نیازمند شرایط خاصی در محیط هستند.

این شرایط عبارتند از:

• نور خورشید
• وزش کم باد
• رطوبت زیاد
• دمای بالا
• ترجیحاً ۳ الی ۵ روز پس از بارندگی

این شرایط در اواخر بهار و اوایل تابستان فراهم می شود و به همین دلیل بیشترین تعداد مورچه‌ های بالدار در این زمان مشاهده خواهند شد.

آیا مورچه های بالدار خطرناک هستند؟

گروه های بزرگ مورچه های بالدار می توانند کمی ترسناک باشند اما این مورچه ها فقط یک چیز در ذهنشان دارند: جفت گیری!!!

بنابراین مورچه های بالدار خطری بیشتر از مورچه های معمولی که بر روی زمین می بینید ایجاد نمی کنند. اگر یک گونه از مورچه به طور غریزی گاز نمی گیرد و یا نیش نمی زند، مورچه های بالغ بالدار آن نیز نیش نزده و یا گاز نمی گیرند. اما در صورتی که گونه مورچه ذاتاً و اساساً گاز می گیرد مثل مورچه های نجار، مورچه های بالدار آن گونه هم در صورت احساس خطر، گاز خواهند گرفت. به همین ترتیب اگر یک گونه از مورچه مانند مورچه آتشین، می تواند نیش بزند، مورچه های بالدار آن گونه نیز می توانند انسان را نیش بزنند.
احتمال آنکه این مورچه‌ ها در حین پرواز شما را نیش بزنند و یا گاز بگیرند بسیار کم است.

“مورچه‌های بالدار” یا “بال‌دارها” به حشراتی از تیره‌های “Formicide” تعلق دارند. این حشرات به شکل ظاهری مورچه هستند اما برخلاف مورچه‌های معمولی، بال دارند.

مورچه‌های بالدار دارای دو جناح و یک بدن تقسیم‌شده به سه بخش هستند: سر، توراکس (قسمت میانی) و شکم. آنها دو زوج بال دارند که اغلب بر روی بخش توراکس قرار دارند. بال‌های مورچه‌های بالدار معمولاً شفاف هستند و از طریق مهار و تحرک در هوا، برخلاف مورچه‌های معمولی که عمدتاً به زمین پیش می‌روند، از محل به محل پرواز می‌کنند.

مورچه‌های بالدار به صورت اجتماعی زندگی می‌کنند و دارای یک ساختار اجتماعی به نام “کلونی” هستند. هر کلونی مورچه‌های بالدار شامل ملکه، کارگران و نرها است. ملکه مسئول تولید تخم می‌باشد و کارگران مشغول به فعالیت‌های مختلف مانند جستجوی غذا، مراقبت از تخم‌ها و ساختار کلونی هستند

مورچه های بالدار در حال پرواز نهایتاً به کجا می روند؟

مدت کوتاهی پس از پرواز دسته جمعی این مورچه‌ ها می میرند. چرا که هدف مورچه های نر بالدار از پرواز دسته جمعی، جفت گیری است و این ماموریت آن ها به پایان رسیده است. ماده های بالدار نیز پس از جفت گیری، به اطراف پرواز نموده و مکانی مناسب را برای لانه سازی جستجو می کنند.
هر گونه از مورچه ها، تمایلات و ترجیحات خاصی برای لانه سازی دارد.
برخی چوب های پوسیده را انتخاب نموده، در حالی که برخی دیگر شکاف های موجود در پیاده روها را انتخاب می کنند و متأسفانه ممکن است این حشرات در طول جستجویشان به خانه ها نیز هجوم بیاورند.

هنگامی که مورچه بالدار مکانی مناسب برای لانه سازی پیدا می کند، بال های خود را از دست می دهد و دیگر هرگز پرواز نخواهد نمود. ملکه جدید شروع به تشکیل کلونی خود می کند. او در این مرحله از ماهیچه های پروازی خود که دیگر قابل استفاده نمی باشند به عنوان یک منبع غذایی استفاده می کند.

چگونگی تشخیص مورچه بالدار از موریانه بالدار

مورچه های بالدار اغلب با موریانه ها اشتباه گرفته می شوند.
عدم تشخیص صحیح این دو آفت می تواند سبب ایجاد خسارات جبران ناپذیری گردد. به عنوان مثال در صورتی که خانه تحت تهاجم موریانه‌ها قرار داشته و شما اشتباهاً فکر می کنید که با مورچه های بالدار سر و کار دارید! که در صورت عدم رسیدگی و دفع به موقع این آفات عواقب وخیمی را تجربه خواهید نمود.

اگرچه مورچه ها و موریانه ها حشرات کاملاً متفاوتی هستند، ولی وقتی تعداد زیادی از آن ها را یکجا مشاهده کنید، تشخیص این که مورچه باشند یا موریانه، به ویژه در زمان تولید مثل، کار بسیار دشواری خواهد بود.
ساده ترین روش تشخیص مورچه از موریانه، این است که به برخی ویژگی های ظاهری آن ها توجه کنید.

مهم ترین تفاوت های مورچه بالدار و موریانه بالدار

بال ها

موریانه ها دارای دو جفت یعنی چهار عدد بال کاملاً هم اندازه و هم شکل هستند؛ در حالی که دو بال مورچه ها کوچکتر از دو بال دیگرشان است و بال های بزرگ در جلو و بال های کوچک در پشت قرار دارند. به احتمال زیاد وقتی با یک موریانه رو به رو شوید، قبل از دیدن حشره متوجه بال های آن خواهید شد؛ چون اندازه بال های موریانه ها در مقایسه با جثه آن ها بسیار بزرگ تر هستند.
اندازه بال مورچه ها تفاوت زیادی با جثه آن ها ندارد.

شاخک

شاخک های موریانه ها در مقایسه با شاخک های مورچه ها صاف تر است.
شاخک های مورچه ها دارای قوس یا یک شکستگی در قسمت میانی خود می باشد.

شکم

اندام تحتانی مورچه ها پیازی شکل است و به سمت جلو باریک تر می شود.
شکم موریانه ها یکدست، صاف و بدون برآمدگی می باشد.

بخش میانی بدن

محل اتصال دو بخش سینه و شکم در موریانه ها عریض و پهن بوده در حالیکه این قسمت در مورچه ها باریک و کم عرض است.

آیا مشاهده یک دسته از مورچه های بالدار به این معنی است که قرار است در خانه تان میزبان این حشرات باشید؟

وجود یک دسته از مورچه های در حال پرواز الزاماً به این معنا نیست که قرار است خانه شما، محل زندگی و زیستگاه مورچه‌ های بالدار شود. به یاد داشته باشید که این دسته های پرواز کننده مورچه ها کلونی هایشان را ترک می کنند تا جفت گیری نموده و کلونی های جدیدی بسازند. تقریباً نیمی از آن ها، یعنی نرها، درست پس از جفت گیری خواهند مرد. به علاوه همه ملکه های پرواز کننده قادر نخواهند بود که به طور موفقیت آمیزی کلونی جدیدی را شروع کنند.
ساخت کلونی، مشکل بوده و نیازمند مساعد بودن شرایط بسیاری برای ملکه است.

شرایطی نظیر:

• مکان مناسب برای ساخت کلونی
• عدم وجود شکارچیان
• آب و هوای مساعد
• قوی بودن مورچه ملکه
• ژنتیک

چگونه از شر مورچه های بالدار خلاص شویم؟

بهترین راه پیشگیری از تهاجم مورچه‌ های بالدار، استفاده از روش هایی است که از خانه در مقابل تمام آفات و مزاحم ها حفاظت می کند.

مسدود کردن راه های ورود مورچه به خانه

برای این منظور باید تمام درزها و شکاف ها، حتی کوچکترین آن ها را، پوشش دهید.
مکان هایی نظیر:

• اطراف پنجره
• اطراف درب های ورودی
• اطراف دستگاه تهویه هوا
• محل عبور لوله از دیوار
• محل عبور کابل های برق و تلفن

ابتدا تمام نقاط ورود را شناسایی کنید.
کل خانه خود را برای یافتن علائمی از حشرات بالدار و بدون بال بررسی کنید. اگر حتی فقط یک حشره هم وارد شده باشد مطمئن باشید که دیگر حشرات نیز او را دنبال خواهند کرد.

مواد جذب کننده را از بین ببرید

مورچه های بالدار بدون دلیل وارد خانه نمی شوند.
آن ها توسط برخی مواد موجود در داخل خانه، جذب می شوند. این موضوع همچنین می تواند به شرایط داخل خانه مانند دوری از شکارچیان و دما و رطوبت داخل خانه نیز مرتبط باشد.
به یاد داشته باشید که گرما و رطوبت از دلایل مهم جذب مورچه ها به خانه هستند.

این حشرات بیشتر برای دسترسی به مواد غذایی، وارد خانه می شوند.
مورچه ها حشرات مشکل پسندی نیستند. آن ها از هر چیزی که برایشان ارزش غذایی داشته باشد تغذیه می کنند؛ حتی چیزهایی که داخل سطل زباله ریخته اید برای آن ها غذای جذابی است.

با حذف باقی مانده های مواد غذایی، به سادگی می توانید احتمال ورود مورچه های بالدار به خانه را کاهش دهید. سعی کنید میوه های تازه را در محیط باز قرار ندهید و مواد غذایی خود را داخل ظروف درب دار و داخل کابینت ها نگهداری کنید؛ به طوری که بوی آن ها به شاخک های حساس این حشرات فرصت طلب نرسد.

آسانترین و سریعترین راه رسیدن به نتیجه مطلوب استفاده از سم موثر و ضد مورچه انت کیلر برای نابودی این حشره های مزاحم، خواهد بود.