جالب ترین خصوصیات مورچه
مورچه ها همه جا هستند.
آن ها در جنگل ها، زیر زمین، بیابان ها، شهر ها و سراسر جهان رشد می کنند. اما مهم ترین خصوصیات مورچه و راز بقای آن ها چیست؟
مورچه ها مانند انسان ها موجوداتی اجتماعی هستند.
این حشرات در جوامع بسیار سازمان یافته و پیشرفته به نام “کلونی” زندگی کرده و با هم همکاری گسترده ای دارند.
” بیشتر کلونی ها اتحادیه ای برای مورچه ها به شمار می آید تا برای رسیدن به اهداف مشترک چون بقا، رشد، توسعه و تولید مثل یکپارچه شده و به عنوان یک ارگانیسم واحد یا “سوپر ارگانیسم” رفتار کنند. “
در شکل زیر می توان چرخه زندگی مورچه را مشاهده نمود.
چرخه زندگی مورچه شباهت زیادی به چرخه زندگی موریانه ها دارد. چرخه ای که تکرار مداوم آن منجر به ایجاد کلونی های بسیار عظیم می‌گردد.
کلونی های عجیب مورچه ها
ساخت کلونی یا لانه توسط مورچه ها بسیار اعجاب برانگیز است.
درست همان طور که بدن مورچه ها از چند بخش مختلف تشکیل شده و این بخش ها با هم به طور منظم و هماهنگ کار می کنند، کلونی‌های این موجودات سوپر ارگانیسم نیز چندگانه هستند تا برای انجام و تولید شاهکارهای مورچه؛ این موجودات خارق العاده؛ با هم همکاری کنند. این رفتار اجتماعی، یک مزیت بزرگی برای مورچه ها در برابر حمله سایر حشرات حیوانات نیز به شمار می آید.
بیاید با هم یک نگاه مختصر به کلونی این موجودات سوپر ارگانیسم داشته باشیم.
انواع کلونی
مورچه ها خانه های خود را در همه جا بنا می کنند. انواع کلونی مورچه عبارتند از:
- ساخت لانه در تپه های خاکی
- ساخت لانه به وسیله برگ درختان
- ساخت لانه زیر تخته سنگ
- ساخت لانه در تنه درختان
بسیاری از گونه های مورچه لانه های خود را زیر زمین و یا به صورت تپه خاکی می سازند.
دیگر گونه ها نیز در بستر برگ ها، زیر بلوط های ریخته و یا لابه لای شاخه های درخت زندگی می کنند. برخی مورچه ها لانه های خود را زیر تخته سنگ ها می سازند تا لانه ای گرم داشته باشند. مورچه هایی وجود دارند که تنه درخت ها را به عنوان لانه خود برمی گزینند.
اعضای کلونی
هر کلونی نیز مانند یک خانواده بزرگ می ماند که شامل اعضای زیر است:
- ملکه
- مورچه های نر
- مورچه های کارگر
- تخم ها، نوزادها
در فصل جفت گیری، ممکن است برای مدتی ملکه ها و مورچه های نر جدیدی نیز در اطراف کلونی یافت شوند.
علاوه بر این، مورچه های سوپر ارگانیسم تحت مراحل خاص خود پیشرفت و تغییر می کنند، که این مراحل چرخه عمر کلونی نامیده می‌شود. کوچک ترین کلونی مورچه تنها از یک ملکه و چند مورچه کارگر تشکیل می شود. اما بزرگترین کلونی می تواند دارای میلیون ها مورچه باشد، بسیار پر جمعیت تر از شهر های ما انسان ها.
مورچه ها معمارهای بسیار ماهری هستند.
آن ها لانه هایشان را طوری طراحی می کنند تا بهترین شرایط برای رشد نوزادهای مورچه و سایر مورچه ها را ایجاد کند. برخی از لانه ها نیز دارای یک سیستم تهویه داخلی برای گردش هوای تازه هستند.
<<>> تعداد مورچه ها در کلونی های بزرگ می تواند به میلیون ها عدد برسد <<>>
تأمین مواد غذایی برای کلونی
کلونی مورچه مانند یک کارخانه است.
تأمین مواد غذایی کلونی توسط مورچه های کارگر انجام می گیرد. مورچه های کارگر با همدیگر کار می کنند تا منابع غذایی مورد نیاز برای تولید مورچه های بیشتر را فراهم کنند. این خصوصیات مورچه ها باعث می شود انبارهای مواد غذایی کلونی همیشه پر از آذوقه باشند. این فرایند از طریق تقسیم مسئولیت، کارآمدتر خواهد بود. به طوری که گروه های مشخص در کارهای مجزا فعالیت می کنند.
وظایف مورچه ملکه در تأمین مواد غذایی
مورچه ملکه بیشتر عمر خود را با تخم گذاری سپری می کند.
این مورچه پس از ساخت کلونی و تغذیه اولین مورچه های کارگر، دیگر نقشی در تأمین مواد غذایی کلونی بر عهده ندارد.
مورچه های کارگر
مورچه های کارگر بسته به سنشان وظایف مختلفی به عهده می گیرند.
مورچه های جوان داخل لانه کار کرده و وظیفه محافظت از ملکه و نوزادان را به عهده دارند. مورچه هایی که از لحاظ سنی بزرگتر هستند، بیرون لانه رفته و غذا جمع آوری می کنند، آن ها هم چنین نگهبان و محافظ لانه علیه دشمنان هستند. علی رغم اندازه بزرگ و عنوان سلطنت، ملکه بر کارگران ریاست نمی کند. در عوض، کارگران تصمیم می گیرند که کدام وظایف را بر اساس ترجیحات و توانایی شخصی، سازگاری با دیگر کارگران و شرایط محیطی، انجام دهند.
برقراری ارتباط در کلونی
مورچه ها با استفاده از مواد شیمیایی ارتباط برقرار می کنند.
این مواد شیمیایی به وسیله آنتن هایشان حس می شود. کارگران فرومون ها را با پیام های خاصی آزاد می کنند مورچه ها همدیگر را از طریق مواد شیمیایی که بدنشان را پوشش داده، تشخیص می دهند.
ملکه با یک ترکیب منحصر به فرد از مواد شیمیایی که حضور او را در جایی اظهار می کند، پوشش داده شده است. علاوه بر این، مورچه ها می توانند در بعضی موقعیت ها با لمس و ارتعاش آنتن ها نیز ارتباط برقرار کنند. همه مورچه ها باهوش هستند، اما در صورت همکاری تمام مورچه های کلونی، هوش بسیار کارآمدی حاصل می شود که از خصوصیات بارز مورچه ها محسوب می شود.
این سوپر ارگانیسم ها می توانند با پردازش اطلاعات بین گروهشان، به آسانی سخت ترین مسائل را حل کنند. برای مثال، یک کلونی می‌تواند قبل از جست و جو، بهترین مکان را برای ساخت لانه انتخاب کند. یک حشره منفرد هرگز قادر نخواهد بود چند گزینه را به طور هم زمان ارزیابی کند و به راحتی مرتکب اشتباه خواهد شد.
دفاع از کلونی
یک مورچه به تنهایی نمی تواند به بسیاری از حیوانات بزرگتر آسیب برساند.
کلونی مورچه یک نیروی بزرگ است و همین خصوصیات در مورچه موجب شده که مورد توجه قرار بگیرند. شکار گروهی به مورچه ها کمک خواهد کرد تا بسیار راحت تر به طعمه بزرگتر و قوی تر غلبه کنند. شکار گروهی از جمله رفتارهای استراتژیک مورچه است که بقای کلونی را تضمین می کند.
مورچهها حتی می توانند با همکاری دسته جمعی، از لانه خود در برابر پستانداران نیز محافظت کنند.
ممکن است شما در جنگل با تجربه وحشتناک حمله مورچه ها روبرو شوید به عنوان مثال، مورچه های برگخوار، برای رشد باغ های قارچ مغذی موجود در برخی لانه ها، پوشش گیاهی جمع آوری می کنند. بعضی از مورچه ها به عنوان صاحب مزرعه هستند. طوری که به صورت گروهی شهد گیاهان را مکیده و برای تغذیه سایر اعضای کلونی، در بدن خود ذخیره می کنند.
گروه های کشاورز مورچه ها، مانند انسان ها عمل می کنند.
نحوه حمله مورچه ها به سایر کلونی ها
مورچه ها به صورت دسته جمعی حمله می کنند. مورچه ها نسبت به کلونی های خود بسیار وفادار هستند. اما در مقابل، نسبت به بیگانگان بسیار بی رحمانه و خشن رفتار می کنند. رقابت بین کلونی ها برای غذا و منابع دیگر، گاهی منجر به جنگ بین آن ها نیز می شود. بسیاری از گونه ها یک مرز در اطراف لانه خود ایجاد می کنند تا فاصله خود را از مورچه های همسایه تعیین کنند.
اگر اعضای کلونی همسایه یا رقیب از فاصله مقرر شده تجاوز کنند، به احتمال زیاد جنگی بزرگ اتفاق خواهد افتاد. در این جنگ ها مورچه ها برای دفاع از کلونی، مورچه های دیگر را گاز گرفته، نیش می زنند و یا روی آن ها اسیدشان را می پاشند تا موجب مرگ آن ها شوند.
بدترین دشمن مورچه ها، هم نوع های خودشان هستند، نه انسان ها!
چند حقیقت جالب راجع به خصوصیات مورچه
- مورچه ها دو معده دارند.
- از یک معده برای تغذیه خود و از دیگری برای تغذیه مورچه های نوزاد استفاده می کنند.
- اکثر مورچه های بالغ فقط از آب مواد غذایی تغذیه می کنند.
- یک مورچه می تواند ۲۰ برابر وزن خود بار حمل کند.
- مورچه ها می توانند از سطوح عمودی بالا بروند و در عین حال بار حمل کنند.
- یک کلونی می تواند میلیون ها مورچه کارگر داشته باشد.
- این موجودات به مواد غذایی شیرین و شکلات ها بسیار علاقمند هستند.
- مورچه ها قدرت تصمیم گیری و انتخاب دارند.
- مورچه ها جزو تکامل یافته ترین و هوشمندترین حشرات هستند.
- کلونی مورچه ها می تواند هزاران کیلومتر وسعت داشته باشد.
بنا به گفته محققان حدود ۲۲۰۰۰ گونه مورچه در کره زمین وجود دارد که ما تنها ۱۲۵۰۰ گونه از آن ها را کشف کرده ایم و فقط بعضی از آن‌ها در خانه های ما یافت می شوند و مقابله با آن ها در نگاه اول ممکن است سخت به نظر بیاید اما با استفاده از سم بسیار مؤثر ضد مورچه انت کیلر به راحتی جمعیت های مورچه را از بین ببرید.
